Wprowadzenie

Jest to już piąte spotkanie pod hasłem Problemy jakości powietrza wewnętrznego w Polsce. Minęło 8 lat od czasu, gdy przystąpiliśmy do propagowania tą drogą w naszym kraju zainteresowania problemem jakości środowiska, w jakim mieszkamy i pracujemy. 

Od początku mieliśmy świadomość, że samo stwierdzanie faktu, iż stan jakości powietrza we wnętrzach obiektów budowlanych w Polsce nie jest oceniany jako dobry, nie wyzwoli w sposób automatyczny działań zmierzających do poprawy sytuacji. Jednak uznając, że bez upowszechnienia tego problemu wszelkie wyrywkowe działania nie przyniosą pożądanych rezultatów podjęliśmy się roli organizatora forum dla interdyscyplinarnej dyskusji w tej dziedzinie.

Kolejne spotkania wykazywały, że mimo podjęcia przez nasz kraj zobowiązania do harmonizacji aktów prawnych z ustawodawstwem UE, proces ten przebiega w sposób fragmentaryczny, niespójny oraz pozostaje całkowicie bez wpływu na poprawę bezpieczeństwa użytkowania budynków. W dyskusji podkreślano wielokrotnie, że samo wyliczanie w przepisach prawa budowlanego konieczności spełnienia wymagań podstawowych, bez przywołania warunków ich realizacji oraz sprawdzania, bez dostarczenia podstaw do projektowania, norm i strategii pomiarowych, czynić musi nawet mozolnie harmonizowane prawo całkowicie nieskutecznym. W tej sytuacji problem jakości powietrza w pomieszczeniach wymyka się całkowicie spod kontroli, czego skutki potwierdzają coraz częściej sygnalizowane przypadki pogorszonego samopoczucia, chorób, zatruć produktami spalania, zagrzybienia ścian w budynkach, itp.

W czasie poprzedniej konferencji w 1997 roku problemy, które w ostatnim okresie dały się zaobserwować w indywidualnym budownictwie (nadmierna wilgoć, pleśń, zagrzybienie przegród), wzbudziły szeroką dyskusję koncentrującą się wokół medycznych skutków zagrożeń zdrowotnych, małej skuteczności prawa, braku bezpieczeństwa budynków i użytkowników. Stwierdzono konieczność pilnego podjęcia działań, które mogłyby się przyczynić do niwelowania istniejącej przepaści między teorią a praktyką w zakresie identyfikacji stanu rzeczywistego, kontroli wymagań i przepisów, podnoszenia świadomości społecznej, itp.

Podsumowanie wyników dotychczasowych 4 konferencji wykazuje, że niestety wszystkie sygnalizowane dotychczas problemy nie tracą na aktualności, żadnej z podnoszonych spraw nie można także uznać za rozwiązaną. Wzrasta poziom dyskusji, ale i coraz większa luka dzieli świadomość od praktyki. Zdajemy sobie sprawę, że nasze konferencje nie są w stanie zmienić więcej niż może to zrobić każdy z uczestników konferencji w ramach swoich codziennych zadań. 
Organizacji dzisiejszego spotkania towarzyszyła przewrotna myśl, że jeżeli do dyskusji uda się zaprosić wszystkie strony, od których to zależy, to każdy z uczestników zainspirowany problematyką interdyscyplinarnej dyskusji w swojej dalszej zawodowej działalności sprzyjać będzie rozwiązywaniu nabrzmiałych problemów ochrony wnętrz budynków. Jeżeli będą to animatorzy strategii w budownictwie, twórcy prawa, lekarze, technicy i specjaliści od pomiarów to może pojawi się szansa dla zauważalnej poprawy sytuacji w tym zakresie.

Formułując podstawy dla merytorycznej dyskusji na obecnym spotkaniu zadaliśmy sobie podstawowe pytania:

• kto odpowiada za złą jakość powietrza w budynkach i kogo obciążają ponoszone z tego tytułu koszty?

• czy priorytet oszczędności energii powinien być nadrzędny w stosunku do wymagań zdrowotnych?

• jak daleko sięga odpowiedzialność służb państwowych i w jakim zakresie a na ile jest to sprawa właściciela mieszkania czy też jego użytkownika?

Bez podjęcia próby rozstrzygnięcia tych problemów trudno dyskutować o kierunkach przyszłych działań.

I na koniec 2 cytaty z Konwencji o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do wymiaru sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska, podpisanej w Aarchus (Dania) w dniu 28 czerwca 1998 r. Wprawdzie Konwencja dotyczy stanu środowiska zewnętrznego, ale ogólne jej stwierdzenia można uznać za wyraz generalnej polityki UE, a więc można odnieść je również i do środowiska wewnętrznego pomieszczeń:

• "ma ona (Konwencja) służyć przyczynieniu się do ochrony prawa każdej osoby z obecnego oraz przyszłych pokoleń do życia w środowisku odpowiednim dla jej zdrowia i pomyślności" (art. 1),

• "Strony niniejszej Konwencji,
  ...uznają, że w sprawach dotyczących środowiska ułatwiony dostęp do informacji i udział społeczeństwa w podejmowaniu decyzji poprawia jakość i wykonanie decyzji, przyczynia się do wzrostu społecznej świadomości zagadnień ochrony środowiska, daje społeczeństwu możliwość zgłaszania swych poglądów a władzy publicznej możliwość ich należytego uwzględniania".

Mamy nadzieję, że nasza inicjatywa upowszechniania drogą cyklicznych spotkań problematyki jakości środowiska wewnętrznego pomieszczeń dobrze wpisuję się w realizację wymienionych wyżej działań.

prof. dr hab. inż. Teresa Jędrzejewska - Ścibak

dr inż. Jerzy Sowa

Strona główna
Copyright © 2001-2019 Wydział Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska, PW. All rights reserved.
Ostatnie uaktualnienie: 04 grudnia, 2001.